دکتر استاورورس توماداکیس (Stavros Thomadakis) رئیس هیئت استانداردهای بین المللی اخلاق برای حسابداران (IESBA) سخنرانی افتتاحیه را در جشنواره فیلم اخلاق حرفه ای سال 2020 انجمن حسابداران خبره و رسمی (ACCA) در سنگاپور ایراد کرد.
اخلاق کوششی اجتماعی است که در ذهنیت ما نفوذ می کند و به قضاوتهای ما جهت می دهد. رویدادهایی همانند این جشنواره، راهی نواورانه و جذاب برای گردهم آوردن کارشناسان حسابداری برای بحث و پرورش آگاهی در زمینه چالشهای اخلاقی است که به طور مستمر رویه حرفه ای را همراهی می‌کند. و متاسفانه همه گیری کووید 19 آگاهی از ارزشهای اخلاقی را به یک نیاز مبرم تبدیل کرده است. هیئت دریافته است که تقاضا برای رهنمود اخلاقی در سطح جهان به روشنی درحال افزایش است. درحال حاضر، در هیئت کارهای زیادی برای کشف موضوعهای جدید، به عنوان نمونه، در حوزه فناوری و برنامه ریزی مالیاتی انجام می شود.
البته تعهد گسترده حرفه به منافع عمومی در مسئولیت ما در مقام استانداردگذاران جهانی منعکس می شود. ما تعهد قوی در زمینه تنظیم استانداردهای شفاف خود همسو با اهداف عمومی داریم. آیین اصول اخلاقی از مدتها پیش، از سوی حرفه، منبعی آموزشی و عملی در زمینه منافع عمومی بوده است.
آنچه که همه می دانند، این که منافع عمومی یک مفهوم متفاوت در سراسر حوزه ها و در طول زمان است که در قوانین و مقررات مختلف منعکس شده است. اما با وجود همه بحرانهای پرفرازونشیب، یک اندیشه جهانی از منافع عمومی پدید آمده است. این اندیشه در برنامه محیطی، اجتماعی و راهبری (ESG) جای گرفته است. این موضوع موجب می شود که سمتگیری اهداف برای استانداردگذاران و کارشناسان جهانی کاملا مشخص باشد.
به یقین، در این زمینه پیچیدگیهایی وجود دارد که باید برطرف شوند، اما سامانه ارزشی ایجادشده پیرامون موضوع پایداری، پایدار، بنیادی و جهانی است. درواقع اکنون زمان فوق العاده ای است؛ زمانی برای کار، زمانی برای تغییر نگرش و ساختار.
انتظار طولانی مدت حسابداران برای اولویت دادن به منافع عمومی و تعهد به آیین اصول اخلاقی با نقش اندازه گیری و گزارشگری اهداف محیطی، اجتماعی و راهبری تناسب زیادی دارد. شفافیت در معیارهای پایداری نیازمند برنامه قوی برای مقررات اخلاقی هم در آماده سازی و هم در اطمینان بخشی عوامل محیطی، اجتماعی و اخلاقی خواهد بود.
حرفه حسابداری برای رهبری در این فضا، جایگاه منحصربه فردی دارد، زیرا اخلاق بخشی از گزاره ارزشی آن را تشکیل می دهد.
در این رابطه، من با علاقه خاصی گزارش جهانی انجمن حسابداران رسمی و خبره با عنوان «تاثیر هم ترازسازی: مقیاسی برای بهبود پایداری» را مطالعه کردم، که در ماه جاری انتشار یافت.
افراد زیادی که در این نظرسنجی شرکت کردند، براین توافق داشتند که حسابداران حرفه ای باید در درک اثار و وابستگیهای محیطی و اجتماعی و با اولویت دادن به خلق تاثیر مثبت اجتماعی همراه با بازده مالی و بهبود مدیریت ریسک در مسائل اجتماعی و زیست محیطی همکاری کنند. این یافته بسیار امیدوار کننده است.
آیین اصول اخلاقی درسهای زیادی برای این وظایف نوین در گزارشگری غیرمالی دارد و با بررسی آیین اصول اخلاقی یادآوری می کنم که:
• حسابداران باید برخوردار از صداقت و شایستگی باشند و نباید خود را به اطلاعات گمراه کننده یا جعلی پیوند دهند.
• حسابداران برای پیگیری نواوری و فناوری باید زیرک، هوشیار و به طور مستمر برای یادگیری و کسب مهارت آماده باشند.
• حسابداران نمی توانند در هنگام مشاهده یا تردید نسبت به رفتارها و فعالیتهای غیرقانونی یا غیرمجاز، چشمان خود را ببندند و یا بر اثر تحمل فشار کناره گیری کنند.
محرکِ جوامع و اقتصادهای پایدار به مقدار زیادی به ایجاد شفافیت، پاسخگویی و اعتماد در سازمانهای بخش عمومی و خصوصی و در میان حرفه های مالی بستگی خواهد داشت.
حسابداران مسئولیت اصلی را در این سازندگی در زمینه بهبود و رفاه آینده به عهده دارند. درحال حاضر، از اقدام انجمن حسابداران رسمی و خبره چنین به نظر می رسد که نسلهای جدید در این حرفه، آماده و مشتاق برای حرکت در این مسیر هستند. این دلگرم کننده ترین نشانه است.