نشریه 102، مرداد و شهریور 1398، دکتر رضا نظری

براورد حسابداری، تقریبی از مبلغ برخی از هزینه ها در شرایطی است که اندازه گیری دقیق آنها امکانپذیر نمی باشد و به همین دلیل اندازه گیری آن با ابهام روبروست. اگرچه انجام براوردهای حسابداری با توجه به چارچوب گزارشگری مالی و از طریق استاندارد حسابداری صورت می گیرد اما یکی از ابزار مدیریت سود است. تغییر در براوردهای حسابداری با اختیار مدیریت انجام می شود و نتایج عملیات دوره را تغییر می دهد. مدیریت سود با رعایت استانداردهای حسابداری انجام می شود و با تقلب و تحریف صورتهای مالی تفاوت دارد.
استفاده کنندگان از صورتهای مالی و مقامهای ناظر بر گزارشگری مالی انتظار دارند حسابرس مستقل تحریف در گزارشگری مالی را کشف و گزارش کند. مراجع ناظر بر حرفه حسابرسی، با تدوین استانداردهای حسابرسی و مشخص کردن مسئولیتهای حسابرس درخصوص اظهارنظر نسبت به براوردهای حسابداری، به این انتظار پاسخ داده اند.
طبق استاندار حسابرسی 540، حسابرس مسئولیت دارد به اطمینانی معقول دست یابد که صورتهای مالی حسابرسی شده بدون هرگونه تحریف و تقلب بااهمیت است. استاندارد حسابرسی 540 تاکید دارد که ریسک اجتناب ناپذیر حسابرسی درخصوص کشف نشدن تحریف بااهمیت ناشی از براوردهای حسابداری، حتی زمانیکه حسابرسی به نحو مناسب برنامه ریزی و طبق استاندارد حسابرسی انجام می شود، وجود دارد.
درک فرایند مدیریت شرکت برای انجام براوردهای حسابداری، اطلاعاتی را درخصوص امکان سوگیری مدیریت و وضعیتهایی که ممکن است موجب تقلب و یا تحریف در صورتهای مالی شود، در اختیار حسابرس قرار می دهد. بنابراین، اعمال تردید حرفه ای از سوی حسابرس هنگام ارزیابی براوردهای مدیریت و توجه بیشتر به جانبداری احتمالی مدیریت، اهمیت دارد.
فرایند حسابرسی براوردهای حسابداری باید شامل آزمون فرایند مدیریت شرکت در انجام براورد، انجام یک براورد مستقل، بررسی رویدادهای پس از تاریخ ترازنامه برای تکمیل شواهد و مدارک کافی و مناسب برای براوردهای حسابداری باشد.
توصیف فرایند یادشده و ارائه راهنمای دقیق اجرای آن در بازنگری بعدی استاندارد حسابرسی 540 (تجدیدنظر 1392)، کیفیت حسابرسی براوردهای حسابداری را ارتقا می دهد.