چالشهای زیادی بر حسابرسان و مؤسسه های حسابرسی اثر می گذارد؛ فناوری، جهانی شدن، مقررات نظارتی، جلب و حفظ استعدادها …، و مهمترین آنها رقابت و کاهش حق الزحمه حسابرسی.
مؤسسه های حسابرسی برای برخورد با این چالشها، نیازمند سرمایه گذاری در فرایندهای نوین، فناوری و نیروی انسانی اند.
بدون تردید، فرصتهای زیادی برای مؤسسه های حسابرسی در هر اندازه ای، در بازار وجود دارد؛ به شرط آن که خدمات با کیفیت عرضه کنند. اما این نیز روشن است که در محیط اقتصادی با پیچیدگی روزافزون، مؤسسه هرچه بزرگتر باشد، شرایط بهتری برای پاسخگویی تصاعدی به تهدیدها و بهره جویی از فرصتها دارد.
در جهان مدلهای گوناگونی برای افزایش توان مؤسسه های حسابرسی تجربه شده است، از جمله:
• ادغام؛ تجمع دیدگاه شرکا و کارکنان دو مؤسسه که پس از ادغام در قالب مؤسسه واحد فعالیت خواهند داشت، به مؤسسه و کارکنان آن نیروی مضاعف می دهد و خلاقیت را بالا می برد. گرچه، فرایند تصمیم گیری به دلیل افزایش شرکا پیچیده تر خواهد شد.
• تحصیل؛ تأمین سرمایه برای تحصیل مؤسسه دیگر به طور معمول دشوار است. گرچه تحصیل مؤسسه ای که مدیر شریک آن تصمیم به بازنشستگی دارد، ممکن است از نظر تأمین مالی دشواری کمتری داشته باشد.
• همکاری با مؤسسه های داخلی؛ تنوع بخشی به خدمات مؤسسه کار ساده ای نیست، اما صاحبکاران تمایل دارند همه انواع خدمات مورد نیاز را از یک مؤسسه دریافت کنند. همکاری مؤسسه های محلی با هم، که هر یک در زمینه خاصی تخصص دارند، پاسخ مناسبی به نیازهای صاحبکاران است.
• همکاری با شبکه های بین المللی؛ صاحبکارانی که فعالیت بین المللی دارند ترجیح می دهند از خدمات مؤسسه های حسابرسی عضو شبکه های بین المللی استفاده کنند. مؤسسه حسابرسی عضو شبکه بین المللی حسابرسی، می تواند به صاحبکاران فرامرزی مؤسسه های عضو شبکه، خدمت رسانی کند. افزون بر این، شبکه های بین المللی حسابرسی، با تجربه بسیار بالای خود، کیفیت اعضای خود را بالا می برند. اما، همکاری با شبکه های بین المللی مستلزم فعالیت زیر نام تجاری شبکه و رعایت ضوابط و مقررات سختگیرانه و محدودکننده شبکه است.
• همکاری با اتحادیه های بین المللی؛ اتحادیه ها بیشتر بر خدمات غیرحسابرسی تمرکز دارند و به اعضا کمک می کنند که مشکلهای صاحبکاران خود را در دیگر کشورها در زمینه های مالیات و رعایت مقررات و خدمات مشاوره ای، حل کنند. اعضای اتحادیه ها در قیاس با اعضای شبکه ها، از آزادی عمل بیشتری برخوردارند و ممکن است با نام تجاری خود فعالیت کنند.
• همکاری با انجمنهای بین المللی؛ انجمنهای بین المللی به توسعه حرفه در کشورهای مختلف کمک می کنند. انجمنهای بین المللی خدمات حرفه ای عرضه نمی کنند و برخورداری از پشتیبانی فنی آنان آسان است.
مؤسسه های حسابرسی کشور ما برای افزایش توان مؤسسه خود، باید با هشیاری بهترین گزینه را از میان مدلهای یادشده، انتخاب کنند. تجربه پیش از انقلاب اسلامی نشان داده است که گزینه شبکه های بین المللی، شاید پرمخاطره ترینِ آنها باشد.
